Haklılığın metrajı...

Konuşurken, tartışırken ya da birşeyler paylaşırken bulduğumuz haklılık çizgisi, kimi zaman kendimize, kimi zaman karşımızdaki herkimse ona ait bir belirginliktir. Diyalog kurduğumuz insanlarla empati kurmaya çalıştığımızda, haklılığını görür, kızgınlığımız varsa bile tutunacak dal bulamaz olur içimizde.
Zaten bu göreceli kavramlar birer dert kaynağıdır. Eleştri, yorum, açıklama, kızgınlık, hepsi kendi tarafından bakıldığında geçerli ve makul nedenler olabilir. Herkes kendi sebeplerine hem mahkum, hem gardiyandır.
Geçenlerde izlediğim beynelmilel filminde vardı.”Senin şimdi okulda kız arkadaşında vardır” diyor kız, sevdiğini söyleyemediği çocuğa. Çocuk davasını açıklamak için; “Ben artık devrimci oldum. Şimdi böyle şeyler için zamanım yok.” diyor. “İyi yapmışsın valla.” diyor kız, masumca. İzlerken çok hoşuma gitmişti.
Bir olaya, bir konuşmaya aynı zamanda tanık olsa da insanlar, farklı şekillerde algılar ve yorumlarlar. Hepsi de kendi sebepleriyle değerlendirildiğinde, “herkes kendince haklıdır.” ortak sonucuna varılır.
İlkokul, ortaokul dönemlerinde, türkçe kitaplarında okuduğumuz parçaların, çıkardığımız ana fikirleri gibi ortak cümlelere, pek nadir rastlanır yetişkinlerin dünyasında.
Hayat bir oyun, belirli kuralları var. Belli zamanlarda yapılan hamleleri var. Mesela kızgınlığını kontrol altına alamadığın zamanlarda, haklı iken haksız konumuna düşmek var. Tahammülünüzü zorlayan, siz sustukça, “demekki benden çekiniyor” hissine kapılan kendini bilmezlerin, boğazına yapışmanız için birçok neden varken, sabırla kendi bataklığında kaybolmasını beklemek var. Haklı olmak yetmez, sabretmek, haklılığı da hakettiğini ispat etmek gerek.
Yerden göğe kadar haklıyım bana sorarsanız. Otogargarada, bu “yerden göğe kadar haklılık” cümlesini anlamadığını söylüyordu Demek Akbağ. “Haklılığın metrajı mı olur ayol? Hanımefendi kusura bakmayın ama beyefendi sizden 5 cm daha haklı.”
Metrajı olmasın dediği gibi, peki kabul. Kendi bulunur olsun biryerlerde, o da olur.

Ekim/2007